Jak pracować nad stylem pisania

Bądź na bieżąco z językiem

Język jest żywy i ewoluuje wraz z czasem. To, co kiedyś było uznawane za błąd, dziś może wchodzić do normy użytkowej. Co to znaczy? W oficjalnej komunikacji nadal nie powinieneś używać danego zwrotu, jednak w rozmowach potocznych jest on całkowicie na miejscu. Słowa nabierają nowego znaczenia, dlatego warto obserwować, jak ludzie posługują się językiem i weryfikować znaczenia w sprawdzonych źródłach (lekcja 1). Oczywiście w przypadku wyrazów, które dopiero wchodzą do użycia lub są stosowane w nowych kontekstach, warto sięgnąć do źródeł internetowych – ich ogromną zaletą jest możliwość szybkiego aktualizowania treści (słownik PWN – sjp.pwn.pl, strona Rady Języka Polskiego – rjp.pan.pl czy strony uniwersyteckich poradni językowych).
Warto również pamiętać, że język jest narzędziem. Takim, którym można się bawić, którego możemy umyślnie użyć do przekazania czegoś między wierszami. Nie zawsze zatem coś, co według słowników jest niepoprawne, będzie błędem. Błąd bowiem jest nieświadomym odstępstwem od współczesnej normy językowej. Jeśli np. na potrzeby hasła reklamowego, tytułu tekstu czy jakiejkolwiek innej treści zechcesz zastosować jakiś niestandardowy zabieg – śmiało, zrób to! Szukaj inspiracji w podobnych brzmieniach czy różnorodnych znaczeniach tego samego wyrazu. Zapisuj też ciekawe gry słów.

Jak szlifować swój styl?

O tym, że powinieneś czytać jak najwięcej, bo tym samym wzbogacasz swoje słownictwo, z pewnością już słyszałeś. Powiem jednak inaczej – czytaj to, czego na pierwszy rzut oka byś nie wybrał. Dlaczego? Przede wszystkim uchroni Cię to przed ekspozycją wyłącznie na jeden styl. Dobrze jest mieć ulubionych autorów, ale pracując na co dzień z tekstem, warto poznawać nowych twórców. Co więcej – poznasz wtedy różne punkty widzenia i słownictwo, co pomoże Ci w komunikowaniu do konkretnych grup docelowych. Zobaczysz, jak bardzo różnią się od siebie różne typy narracji – w jednym będą przeważać długie zdania pełne metafor, w innym z kolei krótkie segmenty, które nadają wypowiedzi dramatyzmu i dynamiki. Zarówno jedno, jak i drugie podejście może być świadomym zabiegiem lub stylem typowym dla konkretnego autora.
Jednak tym, co naprawdę pozwoli Ci doskonalić Twoje pióro, jest oczywiście pisanie. Wybierz dowolny artykuł, przeczytaj go, a następnie napisz coś na ten sam temat. Takie ćwiczenie – wykonywane regularnie – sprawi, że będzie Ci łatwiej podejmować tematy, które już zostały omówione. To sytuacja często nie do uniknięcia – zwłaszcza jeśli pracujesz dla kilku klientów z tej samej branży.
Bardzo przydatne jest również ćwiczenie nazywane „zabijaniem swojego kochanka”. 

O co chodzi? Każdy z nas ma jakiś pogląd, do którego jest szczególnie przywiązany. Ćwiczenie to polega na znajdowaniu kontrargumentów, które w konsekwencji doprowadzą do obalenia postawionej tezy. Dzięki niemu nauczysz się argumentowania, różnych punktów widzenia, mówienia językiem osoby, która myśli inaczej niż Ty.
Wypracuj sobie własne metody na poznawanie nowych słów czy inspirowanie się językiem. Możesz tworzyć listę ulubionych zwrotów, szukać ukrytych znaczeń w wyrazach, przyglądać się brzmieniu czy dociekać pochodzenia słów. Zadbaj o regularność, a po czasie wejdzie Ci to w nawyk.

Poznaj temat

Oczywiste jest, że pracę z nowym klientem zaczynasz od pogłębionego researchu i szkoleń. Jak ułatwić sobie działanie i sprawić, że komunikacja faktycznie będzie rozumiana przez grupę docelową?
Przede wszystkim wybierz najważniejsze strony, z których docelowi klienci czerpią wiedzę, a później zasubskrybuj newslettery. Otrzymasz najbardziej aktualną wiedzę, wgląd w bieżące problemy i tematy do rozmów. Poznasz także profesjonalne słownictwo, którym posługują się w oficjalnych komunikatach. Oprócz newsletterów czy czytania publikacji warto także poznać język, którym mówi na co dzień grupa docelowa. Pomocne w tej kwestii będą tematyczne grupy w mediach społecznościowych czy fora internetowe.

Zaplanuj tekst

Tym, co ułatwi Ci pisanie tekstów, jest przygotowywanie konspektu. Możesz w nim zawrzeć najważniejsze informacje, ton, słowa, które powinny się pojawić, a także tezę i plan wypowiedzi. W pierwszej kolejności zastanów się, co chcesz przekazać oraz co ma pozostać czytelnikowi w pamięci po przeczytaniu artykułu. Wracaj do tej myśli podczas pisania.
W konspekcie wyszczególnij każdy akapit, notując główne myśli i słowa kluczowe. Mając tak przygotowany plan, szybko uporasz się z każdym tekstem i nie zatracisz myśli przewodniej.

Pisz prosto

Upraszczanie języka to obecnie jedno z największych wyzwań językoznawców. W wielu miejscach (banki, umowy, regulaminy, a nawet branżowe publikacje) mamy bowiem do czynienia z żargonem, który może być niezrozumiały. Staraj się go unikać, a jeśli musisz nim operować, wyjaśniaj i rozwijaj skróty. Jeśli dany zwrot ma swój odpowiednik w języku polskim – wybierz go, a ewentualną angielską formę zamieść w nawiasie.
Stosuj synonimy, buduj krótkie zdania. Zawsze zaczynaj od „dlaczego” – tłumacz powód. Jak to zastosować w praktyce? Kiedy piszesz np. o tym, że klient startuje z nową kampanią, już na początku tekstu wyjaśnij, co sprawiło, że porusza temat w dany sposób.

Korekta, korekta, korekta

To obowiązkowy punkt przy pisaniu każdego tekstu, który ma ujrzeć światło dzienne. Nie pozwól na to, by tekst trafił do klienta bez jakiegokolwiek wcześniejszego sprawdzenia. Możesz mieć naprawdę duże umiejętności i lekkie pióro, ale wystarczy chwila rozproszenia, stres czy pośpiech – i błąd gotowy. Nie zawsze przecież wynika on z niewiedzy. Wysyłanie tekstu z literówkami, błędami interpunkcyjnymi czy niewłaściwie użytymi słowami sprawi, że będziemy postrzegani jako niedokładni czy nieprofesjonalni, a stąd krótka droga do utraty zaufania klienta.